Меню сайта
Статистика
Жиганск-Якутск
Погода
Чат
Интересные ссылки
Поиск
Эдьигээн улууhа хотугу улуустартан биирдэстэрэ, Булун, Олоон, Верхаянскай, Булуу, Кэбээйи улуустарын кытары быысаhан сытар.
Улуус ус нэhилиэгиттэн ордук ыраах быстан со5уруу сытааччыта Бэстээх нэhилиэгэ. Кини олуонэ орус туорт уон туорт арыытын туолбэтигэр тайаан сытар. Талын кэрэ айыл5алаах арыы – саас аайы кус – хаас таптаан туhэр нэлэмэн кумахтардаах, уhyн моойдоох быа манан туулээх уйа туттан уорун ханатар маардаах куоллэргэ эбэ кунду хатырыктаа5а, тай5а5а булт ас мааныта, сымна5ас комуhун талбыта баар. Айыл5аттан анаммыт дьикти талым ураты мааны Бэстээх арыыта бараммат.
1948 с. Бэстээх арыытыгар бала5ан ыйын 2 кунугэр 20-тэн тахса ыал 9 бала5ан дьиэ5э олохсуйбута.
1949 с. дьиэ тутуутун са5алаан 7 дьиэни кытта кулууп – «аа5ар бала5ан» тутуллубута. Биэрэк кытыытанан дэриэбинэ, сыыр урдугэр саhыл фермата олохсуйбута.
1952 с. 3 кылааастаах маннайгы оскуола аhыллыбыта.
1962 с. 25 миэстэлээх о5о сада аhыллыбыта.
Саха АССР Верховнай сэбиэтин 1969 с. бэс ыйын 13 кунуннэ5и ыйаа5ынан Эдьигээн оройуонугар Бэстээх сэлиэнэтэ кииннээх Бэстээхтээ5и сэльскэй сэбиэт тэриллибитэ.
Бэстээх Лииндэ сельскэй сэбиэтиттэн арахсан туспа сирдээх уоттаах «Эдьигээн» совхоз отделениятын тутан уонна социальнай, культурнай эйгэ5э тэрилтэлэрдээх нэhилиэккэ кубулуйбута.
1987 с. 9 кылаастаах оскуола тутуллубута.
2005 с. нэhилиэк быhылыгынан Соломонова М.Х талыллан нэhилиэк эбии тупсарыгар элбэх сыратын ууран улэлии сылдьар.
Нэhилиэк депутаттара:
Далакырова Е.С
Данилова Л.М.
Корякин Ф.И.
Николаева З.П.
Семенова А.В.
Спиридонова И.И.
Данные наслега Бестях на 1 ноября 2006 года.
Всего население – 195 человек
Взрослые – 126 человек
Дети – 69 детей
Многодетные семьи с 3 – мя детьми – 5 семей
с 4 – мя детьми – 2 семьи
Матери одиночки – 10 человек
Отцы одиночки – 3 человек
Вдовцы 3 чел. /1 женщина, 2 мужчин/
Неполные семья – 12 семей
Разведенные – 3 чел.
Инвалиды – 5 чел (4 взрослых, 1 ребенок)
Дети с 1 года до 14 лет – 53
В том числе девочки 25 детей
Мальчики – 28 детей
Трудоспособное население – 83 человек
Женщин с детьми школьного возраста – 19 человек
Женщин с детьми дошкольного возраста – 23 человек
Всего мужчин – 61 человек
Женщин – 65 человек
Якуты – 165 человек
Эвены – 11 человек
Русские – 15 человек
Долганка – 1
Буряты – 3 человека
Молодежь – 38 человек
Быскасова Елена Прокопьевна
Мин 1969 сыллаахха Бэстээххэ улэлии кэлбитим. Онно аллараа дэриэбинэ баар этэ. Оскуола ол са5ана 4 кылаастаах этэ, икки учуутал иккилии кылааhы уорэтэр этилэр. Детсад круглосуточно улэлиирэ, биир оронно о5олор иккилии буолан утуйаллара, о5олору тороппуттэр оробулгэ эрэ ылар этилэр. Мин детсадка заведующайынан улэлиирим. 1979 сыллаахха биhиги Эдьигээннэ киирэн концерт кордорбуппут.
Сайын теплоход сылдьара, онно барарга «Манан сирэй» диэн арыыга 6 – лаах мас мотуорунан уhуннук айаннаан тиийэрбит уонна хаhан борохуот кэлиэр дылы арыыга хонорбут ол са5ана теплоход расписаниетын билбэт этибит, тыал тустэ5инэ хаhан тыал тохтуор дылы бала5анна сытарбыт.
Кыhынны оттугэр самолетунан айаннырбыт, самолет нэдилэ5э 4 – тэ которо. Бэстээхтэн Эдьгээннэ диэри улахан киhиэхэ 3 солкуобай этэ, отно о5о5о 1 солкуобай 50 копеек этэ.
Танцы ол са5ана баянынынан буолара Дураков Федор этэ шахта, краковяк, частушка оонньуура танцы туун 3 чааска дылы оонньуурбут, уот суох этэ онно чумэчинэн оонньуу буолара. Комсомоллар ол са5ана бэйэлэрэ бэрээдэги корорбут косомол секретарынан Вячеслав Герасимович Софронов этэ.
Ол са5ана ынах фермата, звероферма баара. Сыйынны оттугэр агитбригада тэрийэн концертах, политинформациялаах отчуттарга сылдьарбыт. Отчуттар онно орускэ куолгэ хоно сылдьан оттуллара. Ма5аhыынна лапка улэлиирэ онно прадовеhынан Николаев Михаил Захарович улэлиирэ. Килиэп буспат этэ ол иhин дьоннор бэйэлэрэ оhоххо килиэп угуналлара.
Уоппут 1969 сыллаахха кэлбитэ онно дизелииhинэн Кэдэгээрэп Серафим улэлээбитэ. Ол иннинэ керасиновай лаампаннан олорбуппут. Мин детсадка улэлиирим таhынан комсомол, партийнай тэрилтэ секретарынан, народнай хонтуруол, общество знание улэлиир этим. Детсад материалнай базата сайдарыгар элбэх улэни ыппытым. Билигин улэ – тыыл ветеранабын, улус бочуоттаах гражданкатабын, билигин пенсия5а олордорбун улэлии сылдьабын.
О5ону иитиигэ туолбэннэн улэ опытыттан
Биhиги боhуолэкпитигэр Бэстээххэ 70-с сыллардаахха 4 агитзона улэлээн, производство улэтин ко5улээн, куох кырсаны ииттии кунду тууллээ5и бултааhынынан. О5о иитиитигэр сынналаны тэрийиигэ, былаанынан, оро кото5ууллээхтик улэлээбиппит.
Хас биирдии агитзона5а биирдии политинформатор иккилии агитатор улэллиллэрэ. Хас биирдии агитзона истээчилэрэ биир ыалга агитквартира5а мунньустан кэпсэтэллэрэ субэлэhэллэрэ, бэлэмнэнэллэрэ.
Республика сокуоннарын, нэhилиэк уураа5ын кытта агитатордар билсиhиннэрэллэрэ. О5о иитиитэгэр, медицинскэй сэрэтэр беседалары учууталлар, медиктэр ыыталлара, производство улэтин туhунан, нэhилиэк агитатордарыгар чол оло5у пропагандалааhынна дьахталлар тумсуулэрэ араас оруттээх улэни ыыталлара.
Зонаннан ырааска, бэрээдэккэ, улэ5э, уорэххэ, художественнай самодеятельностька куоталаhыылары ыыталлара уона тумуктууллэрэ.
Агитквартира5а муннук тэрийэн, зона5а киирэр дьон испииhэгэ, о5олорун уорэ5ин хаамыыта, улэлэрин ситииhиилэрэ, зона улэтин былаана ыйанара.
Зона5а олорор киhи улэ дициплинэлэринэн бэрээдэги кэстэ5инэ кэпсэтэрбит, субэлиирбит. Кырдьа5астарга кыамат ыалга комолоhуу оччолротон инмитэ. Оччолорго о5олор бэйэ – бэйэлэригэр сыhыаннарыгар эйэ5эс – аhыныгас буолуу уксулэригэр баара. То5о диэтэххэ, ол о5олор биhигини бэйэлэрэ ийэ – а5а буолан бэйэлэрин о5олорун иитиилэригэр ити сыhыаны иитэллэр. Агитзона тумсуулэригэр о5олор дьоннорун кытары тэннэ сылдьан, учугэу – куhа5ан диэн тугун арааран уорэтэргэ, улэ наадатын илэ харахтарынан корон сыаналыы уоронэллэрэ, тэрээhиннэхтик ыытыллар концертарга сылдьан, культура сыанатыгар угуйсаллара.
Зона улэтигэр активнай политинформатордарынан, агитартордарынан Лыткина А.А., Трофимова Н.Р., Васильева Н.К., Софронова Т.Д., Гуляева В.Н., Далакырова А.Г., Быскасова Е.П., Чемпорова В.И., уо.д.а. улэлээбиттэрэ.
Нэhилиэк кырдьа5ас уонна саастаах дьоно умнубатынан сельсовет бэрэсэдээтэлэ Слепцов Иван Алексеевич уобараhынан буолар. Кини улэлээбит кэмигэр производство5а урдук ситиhилэрэ уорэххэ, культура5а сайды бастакы хардыылара оноhуллубута.
Иван Алексеевич салайаачы быhыытынан дирин билилээх, улэни тэрийэр дэгиттэр таллааннаах урдук культуралаах этэ.
Боhуолэк дьоно бары Иван Алексеевыhы уубаастыырбыт, кини этиитин, субэтин, уорэтиитин ылынарбыт. Кини агизонанан улэни ойуурэ, дьнно – сэргэ5э кини туhунан утуо ойдобул хаалбыта.
Утуо дьыала хаhан да умнуллубатын. Исона Кондратьевна Слепцова боhуолэккэ санитарнай месячнигы, ыраас буолууга туолбэннэн куоталаhыылары тэрийбитэ. Хайа аннынан биэрэккэ дылы хас биирдии ыал территориятынан кыраабылынан хомуйан, сиппииринэн ыраастыырбыт.
Туолбэннэн улэ дьон тумсуулээх, биир санаалаах буоларыгар, чол олоххо угуйарга, киhилии быhыыга – майгыга уоротэр.
Онон о5ону иитиигэ туолбэннэн улэ улахан суолталаах. Педагогическай улэ ветерана, Саха сирин дьахталларын 1Х – съиэhин делегата, РФ норуот уорэ5ириитин туйгуна Афанасьева Наталья Афанасьевна.
Наумова Екатерина Гаврильевна:
Мин 1958 сыллаахха 28 саастаахпар ахсынньы 26 кунугэр Булуу оройуонуттан кэргэмминээн, о5олорбуннан коhон кэлбиппит.
Ол кэмнэ алаараа буhуолэккэ балыhа, метеостанция, оскуола хара саhыл фермата баар этэ. Билигин санаатахха, дьиэлэр бары типовой этилэр, элбэх да ыал олороро. Гоголев Степан диэн салайааччылаах бригада дьиэлэри туппута.
Корнилов Осип Николаевич оскуола директорынан оччолорго улэлии сылдьыбыта. Оскуола туорт кылаастаах этэ, уорэннээчилэр: Слепцов В., Гурьев., Гриев., Мучиринова Е., уонна да атыттар. Ирина Федоровна Матвеева диэн сурдээх учугэй учуутал о5олору уорэтэ сылдьыбыта. Уксун кэлии учууталлар улэлии сылдьыбыттара. Осип Николаевич кэргэнэ кулууп сэбиэдиссэйэ этэ.
Кулуупка Индия киинэтин бо5о корор этибит.
Балыhа5а фельдшер Винкурова Вера ыарыhахтары эмтиир этэ, мин онно санитааркалы сылдьыбытым. Биирдэ ус ый иhигэр а5ыс о5ону тороппуппут
«Холбос» диэн тэрилтэ хара саhылы иитэр этэ. Кэлин, хара саhыл эстибитин кэннэ, кырса фермата аhыллыбыта, онно эмиэ улэ5э киирбитим.
Килиэппитин бэйэбит буhарар этибит, атыыhытынан Дмитириев М.Р. уонна да атыттар улэлии сылдьыбыттара.
1962 с. детсад аhыллыбыта. Сэбиэдиссэйинэн улэлээбиттэрэ Матвеева И.Ф., Коренкова А.Н., уонна да атыттар. Аан бастаан биир эрэ группа баар этэ. О5о короччунэн Шадрина А., поварынан Старостина А.В., улэлии сылдьыбыттара. Биhиги кэмнэ улэтэ суох олох а5ыйах этэ, киhи барыта улэлиир дьарыгырар этэ.
Ол кэмнэ элбэх да эдэр ыал-дьон этилэр: Мучириновтар Акулина уонна Иван, Лазаревтар Варвара уонна Захар, Слепцовтар Ульяна уонна Иван, Никифоровтар Екатерина уонна Дмитрий, Егоровтар Евдокия уонна Прокопий, Анисимовтар, Слепцовтар, Ананьевтар, Васильевтар, Далакыровтар, Матвеевтар, Дагданчалар, Гермогеновтар, Новгородовтар, Дураковтар, Афанасьевтар, Саввиновтар, Яковлевтар уона да атыттар.
Билинни эдэр ыччаттарга ба5арыам этэ бэйэ – бэйэлэрин ойдоhон – ойоhон олоруо этилэр.
Далакырова Анастасия Гаврильевна:
Бэстээх нэhилиэгэ 1948 сыллахха олохтоммута. 5 киhи састааптаах хамыыhыйа5а улэлээн бу сири булбуттара. 1948 сыллахха сурбэттэн тахса хаhаайыстыба коhон кэлбитэ. 1948 с. Портнягин С.И., Гоголев С., Давыдов Е., дураков Ф.Д., хара саhылы а5албыттара. Нэhилиэк сайдыытыгар улэ тыл ветераннара таhаарыылаахтык улэлээбиттэрэ: Дмитирева Х.О., сэрии сылларыгар шахта5а улэлээбитэ. Кырса ферматыгар Наумова Е.Г., Якуовлева С.М уо.д.а улэлээбиттэрэ. Афанасьева А.В бастакы трактористка. Ферма5а 700 кырса баара. Бастын булчуттар: Быскасов И.А., Дмитриев А.В., Мучиринов И.И., Далакыров С.Х уо.д.а. 1980 с. сельсовет председателя Павлов К.А., управляющай Соломонов М.М партийнай секретара Быскасова Е.П салайааччылаах Бэстээх нэhилиэгэ Республика 240 сельсоветтарыгар социалистическай куоталаhыыга бастаан ССКП обкомун, Саха АССР миниистирдэрин советын коhоруллэ сылдьар кыhыл знамятынан на5араадалламмыта.
1952 с. бала5ан ыйыттан начальнай оскуола аhыллыбыта диркторынан Сивцев Н.Н анаммыта.
1962 с. детсад улэ5э киирбитэ.
1970 с. дьоннор уоhэ коhон тахсыбыттара.
1998 с. аллаараа турар дьиэлэр ууга барбыттара.
1992 с. крайы уорэтэр музей аhыллыбыта салайааччыннан Далакырова А.Г
Мучиринов Иван Игнатьевич:
1942 с. Булууттэн кэлбитэ 15 саастаах этим. Ол онно землянканнан олоро сылдьыбыттара. Кэлбитигэр туох да суох этэ бала5анна олорбуттар, улэhиттэр кэлэн дьиэ бо5о туппуттара. Дураков Федор Дмитриевич, Митясов Прокопий ручной эрбииннэн дьиэ тутарга комолоhоллоро. Кэнники хара саhыл кэлбитэ. Мунханнан балыктаан кыылга ас буларбыт.
Саhыл кэнниттэн кырса кэлбитэ онтон ол сиргэ порт онорбуттара. А5ыйах ма5аhыын баар этэ, бородууктаны онтон ыларбыт.
500 таба суппутэ, соро5ун Быскасов Иван урдук сиргэ кистээбитэ уоннаа5ыта ууга барбыта. Сэрии са5ана кутэри бултаталлара аччыктаан олорбуппут. Хара улэни улэлээбэт этим.
Кэнники хаачарынан ынахтары а5албыттара.
Николаева Зинаида Павловна:
Мин 1966 сыллаахха педучилищаны бутэрэн Бэстээххэ детсад баспытааталынан улэлии кэлбитим. Детсаппыт 50 миэстэлээх этэ.
Сельсовет бэрэсэдээтэлинэн Софронов Дмитрий Петрович улэлии сылдьыбыта, кини солбуйааччыта Шадрин Парфирий этэ. Оскуола5а эдэр специалистар Прокопьевтар Татьяна уонна Прокопий кыракый о5олору уорэтэр этилэр. Прокопий директордыыр этэ. Кулуупка бэйэбит мероприятиялары, бырааhынньыктары ыытар этибит. Ол бириэмэ5э то5ус комсомол этибит. Софронов Вячеслав Герасимович комсомол секретарынан улэлии сылдьыбыта, солбуйааччыта – Дураков Алик Федорович.
Уот суох этэ, чумэчиннэн уонна керасиновай лампаннан олорор этибит. 1969 сыллаахха комсомол торообут кунугэр концерт толоро сырыттахпытына уот кэлбитэ. Дизелииhинэн Серафим Кэрдэгээрэп улэлээбитэ.
Уоhээ буоhуолэккэ куруоллээх кырса фермата улэлии турбута. Кырса улэhиттэрэ: Яковлева М.Х., Ильинова У.И., Спиридонова Ф.С., уо.д.а.
Оччолорго трактор диэн суох этэ Дураков Ф.Д., бэйэтэ аттаах сыар5аннан уу, мас таhар этэ.
Трактор 1970 с. кэлбитэ. Бастаан Эдьигээнтэн тракторист ыыппыттара, кэлин олохтоохтор улэлээбиттэрэ: Митясов В.П., Васильев Н. уо.д.а.
Балыгы, кыылы табаннан таhар этилэр. Биирдэ 500 табаны сутэрэн кэбиспит этилэр, костубэтэ5э .Ол бириэмэ биллэр былыксыттар: Васильев А.А., Дмитриев А.А., Ананьев Т.А., Мучиринов И.И, уо.д.а.
Улуус ус нэhилиэгиттэн ордук ыраах быстан со5уруу сытааччыта Бэстээх нэhилиэгэ. Кини олуонэ орус туорт уон туорт арыытын туолбэтигэр тайаан сытар. Талын кэрэ айыл5алаах арыы – саас аайы кус – хаас таптаан туhэр нэлэмэн кумахтардаах, уhyн моойдоох быа манан туулээх уйа туттан уорун ханатар маардаах куоллэргэ эбэ кунду хатырыктаа5а, тай5а5а булт ас мааныта, сымна5ас комуhун талбыта баар. Айыл5аттан анаммыт дьикти талым ураты мааны Бэстээх арыыта бараммат.
1948 с. Бэстээх арыытыгар бала5ан ыйын 2 кунугэр 20-тэн тахса ыал 9 бала5ан дьиэ5э олохсуйбута.
1949 с. дьиэ тутуутун са5алаан 7 дьиэни кытта кулууп – «аа5ар бала5ан» тутуллубута. Биэрэк кытыытанан дэриэбинэ, сыыр урдугэр саhыл фермата олохсуйбута.
1952 с. 3 кылааастаах маннайгы оскуола аhыллыбыта.
1962 с. 25 миэстэлээх о5о сада аhыллыбыта.
Саха АССР Верховнай сэбиэтин 1969 с. бэс ыйын 13 кунуннэ5и ыйаа5ынан Эдьигээн оройуонугар Бэстээх сэлиэнэтэ кииннээх Бэстээхтээ5и сэльскэй сэбиэт тэриллибитэ.
Бэстээх Лииндэ сельскэй сэбиэтиттэн арахсан туспа сирдээх уоттаах «Эдьигээн» совхоз отделениятын тутан уонна социальнай, культурнай эйгэ5э тэрилтэлэрдээх нэhилиэккэ кубулуйбута.
1987 с. 9 кылаастаах оскуола тутуллубута.
2005 с. нэhилиэк быhылыгынан Соломонова М.Х талыллан нэhилиэк эбии тупсарыгар элбэх сыратын ууран улэлии сылдьар.
Нэhилиэк депутаттара:
Далакырова Е.С
Данилова Л.М.
Корякин Ф.И.
Николаева З.П.
Семенова А.В.
Спиридонова И.И.
Данные наслега Бестях на 1 ноября 2006 года.
Всего население – 195 человек
Взрослые – 126 человек
Дети – 69 детей
Многодетные семьи с 3 – мя детьми – 5 семей
с 4 – мя детьми – 2 семьи
Матери одиночки – 10 человек
Отцы одиночки – 3 человек
Вдовцы 3 чел. /1 женщина, 2 мужчин/
Неполные семья – 12 семей
Разведенные – 3 чел.
Инвалиды – 5 чел (4 взрослых, 1 ребенок)
Дети с 1 года до 14 лет – 53
В том числе девочки 25 детей
Мальчики – 28 детей
Трудоспособное население – 83 человек
Женщин с детьми школьного возраста – 19 человек
Женщин с детьми дошкольного возраста – 23 человек
Всего мужчин – 61 человек
Женщин – 65 человек
Якуты – 165 человек
Эвены – 11 человек
Русские – 15 человек
Долганка – 1
Буряты – 3 человека
Молодежь – 38 человек
Быскасова Елена Прокопьевна
Мин 1969 сыллаахха Бэстээххэ улэлии кэлбитим. Онно аллараа дэриэбинэ баар этэ. Оскуола ол са5ана 4 кылаастаах этэ, икки учуутал иккилии кылааhы уорэтэр этилэр. Детсад круглосуточно улэлиирэ, биир оронно о5олор иккилии буолан утуйаллара, о5олору тороппуттэр оробулгэ эрэ ылар этилэр. Мин детсадка заведующайынан улэлиирим. 1979 сыллаахха биhиги Эдьигээннэ киирэн концерт кордорбуппут.
Сайын теплоход сылдьара, онно барарга «Манан сирэй» диэн арыыга 6 – лаах мас мотуорунан уhуннук айаннаан тиийэрбит уонна хаhан борохуот кэлиэр дылы арыыга хонорбут ол са5ана теплоход расписаниетын билбэт этибит, тыал тустэ5инэ хаhан тыал тохтуор дылы бала5анна сытарбыт.
Кыhынны оттугэр самолетунан айаннырбыт, самолет нэдилэ5э 4 – тэ которо. Бэстээхтэн Эдьгээннэ диэри улахан киhиэхэ 3 солкуобай этэ, отно о5о5о 1 солкуобай 50 копеек этэ.
Танцы ол са5ана баянынынан буолара Дураков Федор этэ шахта, краковяк, частушка оонньуура танцы туун 3 чааска дылы оонньуурбут, уот суох этэ онно чумэчинэн оонньуу буолара. Комсомоллар ол са5ана бэйэлэрэ бэрээдэги корорбут косомол секретарынан Вячеслав Герасимович Софронов этэ.
Ол са5ана ынах фермата, звероферма баара. Сыйынны оттугэр агитбригада тэрийэн концертах, политинформациялаах отчуттарга сылдьарбыт. Отчуттар онно орускэ куолгэ хоно сылдьан оттуллара. Ма5аhыынна лапка улэлиирэ онно прадовеhынан Николаев Михаил Захарович улэлиирэ. Килиэп буспат этэ ол иhин дьоннор бэйэлэрэ оhоххо килиэп угуналлара.
Уоппут 1969 сыллаахха кэлбитэ онно дизелииhинэн Кэдэгээрэп Серафим улэлээбитэ. Ол иннинэ керасиновай лаампаннан олорбуппут. Мин детсадка улэлиирим таhынан комсомол, партийнай тэрилтэ секретарынан, народнай хонтуруол, общество знание улэлиир этим. Детсад материалнай базата сайдарыгар элбэх улэни ыппытым. Билигин улэ – тыыл ветеранабын, улус бочуоттаах гражданкатабын, билигин пенсия5а олордорбун улэлии сылдьабын.
О5ону иитиигэ туолбэннэн улэ опытыттан
Биhиги боhуолэкпитигэр Бэстээххэ 70-с сыллардаахха 4 агитзона улэлээн, производство улэтин ко5улээн, куох кырсаны ииттии кунду тууллээ5и бултааhынынан. О5о иитиитигэр сынналаны тэрийиигэ, былаанынан, оро кото5ууллээхтик улэлээбиппит.
Хас биирдии агитзона5а биирдии политинформатор иккилии агитатор улэллиллэрэ. Хас биирдии агитзона истээчилэрэ биир ыалга агитквартира5а мунньустан кэпсэтэллэрэ субэлэhэллэрэ, бэлэмнэнэллэрэ.
Республика сокуоннарын, нэhилиэк уураа5ын кытта агитатордар билсиhиннэрэллэрэ. О5о иитиитэгэр, медицинскэй сэрэтэр беседалары учууталлар, медиктэр ыыталлара, производство улэтин туhунан, нэhилиэк агитатордарыгар чол оло5у пропагандалааhынна дьахталлар тумсуулэрэ араас оруттээх улэни ыыталлара.
Зонаннан ырааска, бэрээдэккэ, улэ5э, уорэххэ, художественнай самодеятельностька куоталаhыылары ыыталлара уона тумуктууллэрэ.
Агитквартира5а муннук тэрийэн, зона5а киирэр дьон испииhэгэ, о5олорун уорэ5ин хаамыыта, улэлэрин ситииhиилэрэ, зона улэтин былаана ыйанара.
Зона5а олорор киhи улэ дициплинэлэринэн бэрээдэги кэстэ5инэ кэпсэтэрбит, субэлиирбит. Кырдьа5астарга кыамат ыалга комолоhуу оччолротон инмитэ. Оччолорго о5олор бэйэ – бэйэлэригэр сыhыаннарыгар эйэ5эс – аhыныгас буолуу уксулэригэр баара. То5о диэтэххэ, ол о5олор биhигини бэйэлэрэ ийэ – а5а буолан бэйэлэрин о5олорун иитиилэригэр ити сыhыаны иитэллэр. Агитзона тумсуулэригэр о5олор дьоннорун кытары тэннэ сылдьан, учугэу – куhа5ан диэн тугун арааран уорэтэргэ, улэ наадатын илэ харахтарынан корон сыаналыы уоронэллэрэ, тэрээhиннэхтик ыытыллар концертарга сылдьан, культура сыанатыгар угуйсаллара.
Зона улэтигэр активнай политинформатордарынан, агитартордарынан Лыткина А.А., Трофимова Н.Р., Васильева Н.К., Софронова Т.Д., Гуляева В.Н., Далакырова А.Г., Быскасова Е.П., Чемпорова В.И., уо.д.а. улэлээбиттэрэ.
Нэhилиэк кырдьа5ас уонна саастаах дьоно умнубатынан сельсовет бэрэсэдээтэлэ Слепцов Иван Алексеевич уобараhынан буолар. Кини улэлээбит кэмигэр производство5а урдук ситиhилэрэ уорэххэ, культура5а сайды бастакы хардыылара оноhуллубута.
Иван Алексеевич салайаачы быhыытынан дирин билилээх, улэни тэрийэр дэгиттэр таллааннаах урдук культуралаах этэ.
Боhуолэк дьоно бары Иван Алексеевыhы уубаастыырбыт, кини этиитин, субэтин, уорэтиитин ылынарбыт. Кини агизонанан улэни ойуурэ, дьнно – сэргэ5э кини туhунан утуо ойдобул хаалбыта.
Утуо дьыала хаhан да умнуллубатын. Исона Кондратьевна Слепцова боhуолэккэ санитарнай месячнигы, ыраас буолууга туолбэннэн куоталаhыылары тэрийбитэ. Хайа аннынан биэрэккэ дылы хас биирдии ыал территориятынан кыраабылынан хомуйан, сиппииринэн ыраастыырбыт.
Туолбэннэн улэ дьон тумсуулээх, биир санаалаах буоларыгар, чол олоххо угуйарга, киhилии быhыыга – майгыга уоротэр.
Онон о5ону иитиигэ туолбэннэн улэ улахан суолталаах. Педагогическай улэ ветерана, Саха сирин дьахталларын 1Х – съиэhин делегата, РФ норуот уорэ5ириитин туйгуна Афанасьева Наталья Афанасьевна.
Наумова Екатерина Гаврильевна:
Мин 1958 сыллаахха 28 саастаахпар ахсынньы 26 кунугэр Булуу оройуонуттан кэргэмминээн, о5олорбуннан коhон кэлбиппит.
Ол кэмнэ алаараа буhуолэккэ балыhа, метеостанция, оскуола хара саhыл фермата баар этэ. Билигин санаатахха, дьиэлэр бары типовой этилэр, элбэх да ыал олороро. Гоголев Степан диэн салайааччылаах бригада дьиэлэри туппута.
Корнилов Осип Николаевич оскуола директорынан оччолорго улэлии сылдьыбыта. Оскуола туорт кылаастаах этэ, уорэннээчилэр: Слепцов В., Гурьев., Гриев., Мучиринова Е., уонна да атыттар. Ирина Федоровна Матвеева диэн сурдээх учугэй учуутал о5олору уорэтэ сылдьыбыта. Уксун кэлии учууталлар улэлии сылдьыбыттара. Осип Николаевич кэргэнэ кулууп сэбиэдиссэйэ этэ.
Кулуупка Индия киинэтин бо5о корор этибит.
Балыhа5а фельдшер Винкурова Вера ыарыhахтары эмтиир этэ, мин онно санитааркалы сылдьыбытым. Биирдэ ус ый иhигэр а5ыс о5ону тороппуппут
«Холбос» диэн тэрилтэ хара саhылы иитэр этэ. Кэлин, хара саhыл эстибитин кэннэ, кырса фермата аhыллыбыта, онно эмиэ улэ5э киирбитим.
Килиэппитин бэйэбит буhарар этибит, атыыhытынан Дмитириев М.Р. уонна да атыттар улэлии сылдьыбыттара.
1962 с. детсад аhыллыбыта. Сэбиэдиссэйинэн улэлээбиттэрэ Матвеева И.Ф., Коренкова А.Н., уонна да атыттар. Аан бастаан биир эрэ группа баар этэ. О5о короччунэн Шадрина А., поварынан Старостина А.В., улэлии сылдьыбыттара. Биhиги кэмнэ улэтэ суох олох а5ыйах этэ, киhи барыта улэлиир дьарыгырар этэ.
Ол кэмнэ элбэх да эдэр ыал-дьон этилэр: Мучириновтар Акулина уонна Иван, Лазаревтар Варвара уонна Захар, Слепцовтар Ульяна уонна Иван, Никифоровтар Екатерина уонна Дмитрий, Егоровтар Евдокия уонна Прокопий, Анисимовтар, Слепцовтар, Ананьевтар, Васильевтар, Далакыровтар, Матвеевтар, Дагданчалар, Гермогеновтар, Новгородовтар, Дураковтар, Афанасьевтар, Саввиновтар, Яковлевтар уона да атыттар.
Билинни эдэр ыччаттарга ба5арыам этэ бэйэ – бэйэлэрин ойдоhон – ойоhон олоруо этилэр.
Далакырова Анастасия Гаврильевна:
Бэстээх нэhилиэгэ 1948 сыллахха олохтоммута. 5 киhи састааптаах хамыыhыйа5а улэлээн бу сири булбуттара. 1948 сыллахха сурбэттэн тахса хаhаайыстыба коhон кэлбитэ. 1948 с. Портнягин С.И., Гоголев С., Давыдов Е., дураков Ф.Д., хара саhылы а5албыттара. Нэhилиэк сайдыытыгар улэ тыл ветераннара таhаарыылаахтык улэлээбиттэрэ: Дмитирева Х.О., сэрии сылларыгар шахта5а улэлээбитэ. Кырса ферматыгар Наумова Е.Г., Якуовлева С.М уо.д.а улэлээбиттэрэ. Афанасьева А.В бастакы трактористка. Ферма5а 700 кырса баара. Бастын булчуттар: Быскасов И.А., Дмитриев А.В., Мучиринов И.И., Далакыров С.Х уо.д.а. 1980 с. сельсовет председателя Павлов К.А., управляющай Соломонов М.М партийнай секретара Быскасова Е.П салайааччылаах Бэстээх нэhилиэгэ Республика 240 сельсоветтарыгар социалистическай куоталаhыыга бастаан ССКП обкомун, Саха АССР миниистирдэрин советын коhоруллэ сылдьар кыhыл знамятынан на5араадалламмыта.
1952 с. бала5ан ыйыттан начальнай оскуола аhыллыбыта диркторынан Сивцев Н.Н анаммыта.
1962 с. детсад улэ5э киирбитэ.
1970 с. дьоннор уоhэ коhон тахсыбыттара.
1998 с. аллаараа турар дьиэлэр ууга барбыттара.
1992 с. крайы уорэтэр музей аhыллыбыта салайааччыннан Далакырова А.Г
Мучиринов Иван Игнатьевич:
1942 с. Булууттэн кэлбитэ 15 саастаах этим. Ол онно землянканнан олоро сылдьыбыттара. Кэлбитигэр туох да суох этэ бала5анна олорбуттар, улэhиттэр кэлэн дьиэ бо5о туппуттара. Дураков Федор Дмитриевич, Митясов Прокопий ручной эрбииннэн дьиэ тутарга комолоhоллоро. Кэнники хара саhыл кэлбитэ. Мунханнан балыктаан кыылга ас буларбыт.
Саhыл кэнниттэн кырса кэлбитэ онтон ол сиргэ порт онорбуттара. А5ыйах ма5аhыын баар этэ, бородууктаны онтон ыларбыт.
500 таба суппутэ, соро5ун Быскасов Иван урдук сиргэ кистээбитэ уоннаа5ыта ууга барбыта. Сэрии са5ана кутэри бултаталлара аччыктаан олорбуппут. Хара улэни улэлээбэт этим.
Кэнники хаачарынан ынахтары а5албыттара.
Николаева Зинаида Павловна:
Мин 1966 сыллаахха педучилищаны бутэрэн Бэстээххэ детсад баспытааталынан улэлии кэлбитим. Детсаппыт 50 миэстэлээх этэ.
Сельсовет бэрэсэдээтэлинэн Софронов Дмитрий Петрович улэлии сылдьыбыта, кини солбуйааччыта Шадрин Парфирий этэ. Оскуола5а эдэр специалистар Прокопьевтар Татьяна уонна Прокопий кыракый о5олору уорэтэр этилэр. Прокопий директордыыр этэ. Кулуупка бэйэбит мероприятиялары, бырааhынньыктары ыытар этибит. Ол бириэмэ5э то5ус комсомол этибит. Софронов Вячеслав Герасимович комсомол секретарынан улэлии сылдьыбыта, солбуйааччыта – Дураков Алик Федорович.
Уот суох этэ, чумэчиннэн уонна керасиновай лампаннан олорор этибит. 1969 сыллаахха комсомол торообут кунугэр концерт толоро сырыттахпытына уот кэлбитэ. Дизелииhинэн Серафим Кэрдэгээрэп улэлээбитэ.
Уоhээ буоhуолэккэ куруоллээх кырса фермата улэлии турбута. Кырса улэhиттэрэ: Яковлева М.Х., Ильинова У.И., Спиридонова Ф.С., уо.д.а.
Оччолорго трактор диэн суох этэ Дураков Ф.Д., бэйэтэ аттаах сыар5аннан уу, мас таhар этэ.
Трактор 1970 с. кэлбитэ. Бастаан Эдьигээнтэн тракторист ыыппыттара, кэлин олохтоохтор улэлээбиттэрэ: Митясов В.П., Васильев Н. уо.д.а.
Балыгы, кыылы табаннан таhар этилэр. Биирдэ 500 табаны сутэрэн кэбиспит этилэр, костубэтэ5э .Ол бириэмэ биллэр былыксыттар: Васильев А.А., Дмитриев А.А., Ананьев Т.А., Мучиринов И.И, уо.д.а.